Ο τίτλος του κειμένου θα φανεί σε πολλούς περίεργος κι οξύμωρος. Δικαίως. Με τον Conte στον πάγκο της η Juventus επανήλθε στην κορυφή της Ιταλίας εμφατικά, επανακτώντας όλα τα στοιχεία εκείνα, που την έκαναν ομάδα-νικητή. Στο ψηλότερο επίπεδο όμως, στο οποίο θέλω να πιστεύω ότι ανήκει και η αγαπημένη μου ομάδα, δεν κρίνεσαι μόνο εκ του αποτελέσματος. Κρίνεσαι και για τον τρόπο με τον οποίο εκπορεύεται αυτό. Κατά κοινή παραδοχή ο πάγκος των Bianconeri θυμίζει ηλεκτρική καρέκλα. Ανάγκη για άμεσο αποτέλεσμα, υψηλές απαιτήσεις, πολλή γκρίνια με την παραμικρή αναποδιά. Αυτό δείχνει πώς υπάρχουν πολλές απαιτήσεις και πολυδιάστατες ευθύνες για τον επικεφαλής του προπονητικού επιτελείου. Θα κάνω μια προσπάθεια να παρουσιάσω τα έργα, τις ημέρες, τα γεγονότα και τα πεπραγμένα του Antonio Conte με μια πιο ψύχραιμη, αποστασιοποιημένη κι αντικειμενική μάτια, λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις, τάσεις και μόδες στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, με απώτερο σκοπό την εξέταση του προσήμου της θητείας του πρώην allenatore στον πάγκο της ομάδας.
Σήκωσέ τα!
Αν επιλέξουμε να καταλήξουμε σε συμπέρασμα μονάχα βάσει αριθμών, με 3 σερί Scudetti, τα 2 εκ των οποίων με τρόπο εκκωφαντικό, και 2 ιταλικά Super Cup, μόνο πετυχημένος μπορεί να θεωρηθεί. Το βασικότερο στοιχείο, που κερδήθηκε, όμως είναι η εμφύσηση της νοοτροπίας και του πνεύματος του νικητή σε όποιον παίκτη φόρεσε τα ασπρόμαυρα της Juventus. Ο Conte ως ποδοσφαιριστής ήταν winner. Το πάθος κι η μαχητικότητα ήταν στοιχεία, που χαρακτήριζαν το παιχνίδι του. Θα ήταν απίθανο αυτά τα δύο προτερήματα του coach, να μην αποτελούσαν τη βάση για το χτίσιμο της νέας ομάδας, που έθεσαν ως στόχο από κοινού με τους διοικούντες, όταν αναλάμβανε τις τύχες της.
Μελανό σημείο της κατά τα άλλα πετυχημένης 3ετίας του στην άκρη του πάγκου είναι η ουσιαστική απαξίωση του θεσμού του Coppa Italia. Η πορεία της Juventus στη συγκεκριμένη διοργάνωση ήταν κάθε χρόνο και χειρότερη, με τον ίδιο τον Conte να παραδέχεται πώς τα εμβόλιμα αυτά παιχνίδια έμοιαζαν με πρώτης τάξης ευκαιρίες να δώσει χρόνο συμμετοχής σε παίκτες, που συνήθως έμεναν καθηλωμένοι στις πολυθρόνες του «πάγκου». Αυτή η νοοτροπία δεν ταιριάζει με τη λογική του «ιδεατού τύπου» της μεγάλης ομάδας, η οποία έχει την υποχρέωση να «χτυπά» κάθε διοργάνωση στην οποία μετέχει. Άλλωστε το καλεντάρι στην Ιταλία δεν είναι δα και τόσο φορτωμένο, όπως για παράδειγμα στην Αγγλία ή τη Γαλλία, οπότε η υπέρ του πρωταθλήματος θυσία του κυπέλλου δε έστεκε σαν δικαιολογία. Ξέχωρα βέβαια, που δε ελήφθη υπόψιν η επιθυμία του κόσμου για κατάκτηση του 10ου κυπέλλου στην ιστορία της ομάδας. Ενός κόσμου, που στήριξε τον Conte με κάθε δυνατό μέσο.
Μην παίξεις όμορφο ποδόσφαιρο, έχουμε γλάρο.
Ήτοι αποτέλεσμα-θέαμα σημειώσατε άσσος. Ζητούμενο για κάθε εραστή της μπάλας είναι το όμορφο θέαμα, στις περισσότερες των περιπτώσεων. Φυσικά ο συνδυασμός αποτελέσματος και όμορφου ποδοσφαίρου δεν είναι κάτι το παράλογο. Είναι ευκταίο και πραγματοποιήσιμο.
Σε γενικές γραμμές, αυτό που παρακολουθήσαμε από τη Juventus του Conte ήταν από μέτριο έως κακό, με ορισμένες εκλάμψεις σε παιχνίδια, που «έκαιγαν». Εκεί, πάντοτε λειτουργούσε ο εγωισμός παικτών - προπονητή και κατέθεταν και την τελευταία ικμάδα των δυνάμεών τους στο τερέν. Την πρώτη χρονιά, λόγω έλλειψης ευρωπαϊκών υποχρεώσεων, η ομάδα απέδωσε πολύ καλό ποδόσφαιρο σε σεβαστό αριθμό αγώνων. Η κατάσταση επιδεινώθηκε έπειτα. Τις δύο τελευταίες χρονιές, ο ηπιότερος χαρακτηρισμός για το παιχνίδι της
Τα συμπεράσματα, που εξήγαγα, έχοντας παρακολουθήσει όλα τα παιχνίδια της Juventus είναι τα εξής:
-Δεν υπήρχε εναλλακτικό πλάνο, όταν ο αγώνας δεν πήγαινε βάσει σχεδίου και χρειαζόταν ανακάτεμα στην τράπουλα.
-Η τακτική ακαμψία ήταν χαρακτηριστική. Τα παιχνίδια στα οποία δε χρησιμοποιήθηκε το προσφιλές στον προπονητή 3-5-2 είναι μετρημένα στα δάκτυλα του ενός χεριού. Υποδηλώνεται τακτική ασφυξία, η οποία έκανε την εμφάνισή της από τα μέσα της δεύτερης σεζόν και για την οποία υπεύθυνος ήταν ο προπονητής, καθώς επέλεξε παίκτες με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, που δεν μπορούν να υπηρετήσουν κανένα άλλο σύστημα.
-Η εικόνα της Juventus στο γήπεδο ήταν μιας ομάδας αργής, τόσο στο επιθετικό όσο και στο αμυντικό transition. Χώλαινε και δυσκολευόταν να αγωνιστεί σε υψηλό tempo για πολλή ώρα. Αδυνατούσε να πιέσει τον αντίπαλό της επαρκώς ψηλά. Με άλλα λόγια, στερούνταν βασικά πράγματα, που απαιτούνται στο σύγχρονο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, για να πατήσεις πόδι και να κάνεις αισθητή την παρουσία σου.
-Προβληματικές ήταν και είναι οι στημένες φάσεις, που μοιάζουν αδούλευτες. Αχίλλειος πτέρνα για τη Juventus της περασμένης σεζόν, με την εικόνα πανικού στα καρέ του Buffon να είναι συνήθης.
α) Στα αμυντικά plays παρατηρούσαμε κακές τοποθετήσεις, έλλειψη συγκέντρωσης, μη διακριτούς ρόλους στο μαρκάρισμα και έλλειψη δουλειάς υπό ειδικές συνθήκες. Αυτό προκύπτει από τις σπασμωδικές αντιδράσεις, όταν έπεφτε η μπάλα χαμηλά στην περιοχή, με τους παίκτες να προσιδιάζουν σε στρατιώτες εν πορεία μέσα σε ναρκοπέδιο.
β) Στα αντίστοιχα επιθετικά, η ελάχιστη αποδοτικότητα σε γκολ προβληματίζει. Η πλειοψηφία των τερμάτων προήλθε από απευθείας εκτελέσεις του Pirlo. Το συγκεκριμένο μειονέκτημα καταδεικνύει λάθη στον προγραμματισμό. Με τόσα ψηλά κορμιά στην ομάδα, φάουλ και κόρνερ θα έπρεπε να προκαλούν τον τρόμο στις αντίπαλες άμυνες. Παρά ταύτα ήταν ένα εν δυνάμει πλεονέκτημα, που ελάχιστα αξιοποιήθηκε από τη Juve.
-Ελάχιστοι αυτοματισμοί βγήκαν στο χορτάρι, απόρροια της μακράς συνύπαρξης των παικτών και λιγότερο δουλειάς στην προπόνηση.
Η προβληματική στελέχωση του roster.
Στη Juventus, έχω την αίσθηση, ότι κυριαρχεί μια πεπερασμένη αντίληψη, περασμένης δεκαετίας, περί πολυπληθούς roster. Πολλοί παίκτες ίσον ευτυχία κι επιτυχία; Μάλλον όχι. Έχει αποδειχθεί πώς μεγαλύτερη αποδοτικότητα παρουσιάζουν μικρά κι ευέλικτα group. Αυτό δε συνεπάγεται, φυσικά, έλλειψη βάθους. Επιπλέον, πέραν του βασικού κορμού και 3-4 ακόμη παικτών, οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους δε γίνεται να θεωρηθούν ούτε ρολίστες σε ομάδα με υψηλές βλέψεις. Χωρίς ιδιαίτερο λόγο, προτιμώνται παίκτες σε προχωρημένη ποδοσφαιρική ηλικία, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από έλλειψη παραστάσεων στο πιο ψηλό επίπεδο, αλλά και ποιότητας, για να φέρουν εις πέρας αυτά, που τους ζητώνται. Ο προπονητής έφερε σοβαρή ευθύνη στο συγκεκριμένο κομμάτι. Ο κακός προγραμματισμός (η Juventus αριθμούσε 4 δεξιά μπακ μέχρι τον περασμένο Ιανουάριο), αλλά κι η έλλειψη σθένους, ώστε να αντισταθεί στις επιταγές της διοίκησης και κατά συνέπεια ο συμβιβασμός τον βαραίνουν. Είχε τη δυνατότητα να θέσει βέτο σε πολλές από αυτές τις κινήσεις, απαιτώντας μονάχα 2-3 ποιοτικότατες, ως αντιστάθμισμα. Άλλωστε, μοιάζει εκτός λογικής να πραγματοποιείς 10 μετεγγραφές κάθε καλοκαίρι, όταν υποστηρίζεις πώς «χτίζεις».
Το κόλλημα, του κολλήματος, ω κόλλημα!
Παρά το νεαρό της ηλικίας του, ο Conte είναι αρκετά συντηρητικός και δογματικός. Η συμπεριφορά του, πολλές φορές, θύμιζε ποδοσφαιρική αυθεντία, ενώ στην πραγματικότητα δεν έχει εισάγει, μέχρι ώρας, κάποιο καινοτόμο στοιχείο στο ποδόσφαιρο του 21ου αιώνα. Η συμβολή του περιορίζεται στην επαναφορά, μαζί με άλλους Ιταλούς προπονητές, του απαρχαιωμένου 3-5-2 στο προσκήνιο. Θα τον χαρακτήριζα αρκετά κολλημένο με τακτικές, συστήματα και ποδοσφαιριστές, ενώ πέραν της πρώτης του χρονιάς, η προπονητική του ικανότητα έχει παραμείνει στάσιμη, χωρίς να εμπλουτίζεται στην πορεία. Εγκλωβισμένος στο μυαλό του, πολλές φορές έμοιαζε υπέρ του δέοντος φοβικός, διαχειριζόταν κακά το roster, με αποτέλεσμα τραυματισμούς όπως εκείνον του Vidal, ενώ το διάβασμα των αγώνων στη διάρκειά τους έμοιαζε κάτω του μετρίου. Χειρότερο όλων ήταν τα δείγματα υπερεκτίμησης της δουλειάς του, γεγονός που φάνηκε στη διάρκεια των διαπραγματεύσεών του με τη διοίκηση το Μάιο, όπου ήταν ανένδοτος σ’ αυτά, που απαιτούσε.
Νιάτα; Τι είναι αυτό;
Πάγια θέση της Juventus είναι η επένδυση στην ακαδημία της, όπως έχει τονίσει πολλάκις διά των αντιπροσώπων της. Ο ισχυρισμός αυτός στηρίζεται εμπράκτως από τις πολλές μετεγγραφές νεαρών παικτών για τις μικρές ηλικίες κι από την πλήρη εκχώρηση του Vinovo στη Juventus Academy, όταν αποπερατωθεί το νέο προπονητικό στην Continassa. Πλην του Pogba, που άρπαξε την ευκαιρία που του δόθηκε από τα μαλλιά, κανείς άλλος δε στηρίχτηκε ή πήρε τις ευκαιρίες, που του αναλογούσαν. Νεαροί παίκτες βρίσκονταν ιεραρχικά πίσω από τους χειρότερους παίκτες της ομάδας, με αποτέλεσμα να μένουν στάσιμοι και να μετατραπούν σε μόνιμους παγκίτες. Φυσική κι επόμενη μοιάζει να είναι η διάσταση στη φιλοσοφία διοίκησης και προπονητή, με τον δεύτερο να μην πιάνει τον «παλμό» της πρώτης, αλλά και του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου εν γένει. Επί το κυνικότερον, θα περίμενε κανείς ο Conte να σεβαστεί τις δεκάδες επενδύσεις σεβαστών ποσών, ούτως ώστε να αποκτηθούν οι εν λόγω παίκτες. Εις μάτην όμως, δυστυχώς.
Η ηρωική έξοδος.
Ο Conte είχε δηλώσει πολλάκις σε συνεντεύξεις στα Μ.Μ.Ε. της γειτονικής Ιταλίας ότι υπήρξε στρατιώτης της Juventus ως ποδοσφαιριστής. Το ίδιο υποστήριζε ότι συνέβαινε και από το πόστο του προπονητή. Τα λόγια του ήλθαν σε πλήρη αντίθεση με τις πράξεις του, καθώς η αναπάντεχη αποχώρησή του στις αρχές της προετοιμασίας απέδειξε περίτρανα ότι η αγάπη, που αποδεδειγμένα τρέφει για το σύλλογο, ήταν αδύνατο να υπερκεράσει την προσωπική φιλοδοξία και το ίδιο συμφέρον. Η «βαθιά σχέση αλληλοκατανόησης και αλληλοεκτίμησης», που διατυμπάνιζαν αμφότερες οι δύο πλευρές ότι υπήρχε, στο πρώτο μεγάλο crash test συνεθλίβη. Κάτω από τις ανυποχώρητες θέσεις τόσο του προπονητή, όσο και της διοίκησης. Ο allenatore έδρασε με απόλυτη αξιοπρέπεια, δίνοντας την ευκαιρία στους διοικούντες να κάνουν προεργασία, ώστε να βρεθεί ο αντικαταστάτης του. Η απόφασή του να αποχωρήσει όμως δείχνει ότι το φταίξιμο, για τον ίδιο, βαραίνει μόνο την απέναντι πλευρά. Δυνατότητα συμβιβασμού υπήρχε, με αμοιβαίες υποχωρήσεις εκατέρωθεν, αλλά δυστυχώς δεν επετεύχθη κάτι τέτοιο. Βέβαια, οι διαρροές στον ιταλικό τύπο φέρνουν στην επιφάνεια τη βλοσυρή πραγματικότητα, που κρυβόταν καλά πίσω από φιλόδοξες δηλώσεις για το μετεγγραφικό παζάρι. Ο Conte με τη στάση του τους εξέθεσε ανεπανόρθωτα. Κι είναι ίσως η πρώτη φορά, που ένας Agnelli βγαίνει στη σέντρα λόγω της ανακολουθίας υποσχέσεων και πράξεων.
Αντί απόψεως και μάντης κακών.
«Juventus υπήρχε πολύ πριν τον Conte και θα υπάρχει σίγουρα και μετά από εκείνον. Πιθανή αποχώρησή του από τον πάγκο της ομάδας δε θα με ενοχλούσε ιδιαίτερα, ούτε θα έφερνε την καταστροφή, εφόσον η διοίκηση δείξει πώς έχει την πρόθεση να φέρει ένα δυνατό όνομα για τη θέση του κόουτς κι όχι κάποιο ανδρείκελο, που δε θα μπαίνει εμπόδιο στις επιδιώξεις της. Αναμφισβήτητα, στο ξεκίνημά του στη Juve μέχρι τα μέσα και της δεύτερης σεζόν, ήμουν φανατικός υπέρμαχος του Antonio. Έκτοτε, το θέαμα, η φοβικότητα και η εν γένει διαχείριση υλικού, καταστάσεων και προβλημάτων με έκαναν να έχω τις επιφυλάξεις μου για εκείνον, γεννώντας μου παράλληλα μια απογοήτευση. Για να συνεχιστεί η αγαστή συνεργασία διοίκησης και προπονητή, με παράλληλη αγωνιστική πρόοδο της ομάδας, ο Conte οφείλει να αναθεωρήσει πολλά, να ανοίξει τα μάτια και κυρίως το μυαλό του, να βάλει νερό στο κρασί του και να σταματήσει να φοβάται τους πειραματισμούς. Πολλά από τα όσα, δογματικά θα έλεγα, χρησιμοποιεί αντανακλούν στο μεγάλο Giovanni Trapattoni, ο οποίος είναι 75 ετών όμως. Οιωνός, αν μη τι άλλο, ανησυχητικός.»
Αυτή επρόκειτο να είναι η παράγραφος με την άποψή μου. Από τότε πολλά άλλαξαν. Εγώ, όλοι μας, το περιβάλλον γύρω μας. Ο προπονητής της Juventus, η μετεγγραφική πολιτική και οι στόχοι. Την παραθέτω αυτούσια για ένα και μόνο λόγο· ο μεγαλύτερος φόβος μου, όπως καταγράφεται άνωθι, έγινε πραγματικότητα. Ίσως και να ‘ταν διαισθητική πρόβλεψη. Βασική μου πεποίθηση είναι πώς όλα είχαν πάρει το δρόμο τους από το Μάιο κιόλας. Κι όλα συγκλείνουν στο βάσιμο της εικασίας μου.
Εν κατακλείδι, η ανάγκη για φρέσκες ιδέες, που όλοι μας πιστεύαμε ότι χρειάζεται, ήρθε. Όχι μέσα από την αλλαγή των σταθερών του Conte, αλλά από την αντικατάστασή του. Κάθε αρχή και δύσκολη, λένε. Η γκρίνια εκ μέρους των οπαδών είναι δικαιολογημένη μέχρι ένα σημείο όμως. Κι αυτό, εξαιτίας του δείγματος, που έχουμε από τον Allegri της δεύτερης και της τρίτης χρονιάς του στο Μιλάνο. Για να μη μασήσω τα λόγια μου, η σκληρή κριτική του κείμενου στον πρώην, πλέον, προπονητή μας πήγαζε από τις προσδοκίες, που μου καλλιέργησε το πολύ δυνατό του ξεπέταγμα. Όπως συμβαίνει με την πλειοψηφία των ποδοσφαιριστών, μετά το πρώτο τους συμβόλαιο, έτσι κι εκείνος παρέμεινε λίγο έως πολύ στάσιμος, καθώς επαναπαύτηκε στις δάφνες των πρωταθλημάτων. Οι γονείς, συνήθως, είναι αυστηρότεροι με τα παιδιά τους, απ’ ότι με εκείνα των άλλων. Στο ίδιο μήκος κινήθηκα κι εγώ. Η κατάσταση κυλάει με τον τρόπο, που την όρισαν οι αποφάσεις των Conte και Agnelli-Marotta, οπότε καλό θα ‘ναι να έχουμε υπομονή. Όπως η Ρώμη δε χτίστηκε σε μία ημέρα, έτσι και τα εμπόδια δε μπορούν να υπερπηδηθούν σ’ ένα μήνα. Υπομονή και στήριξη σε όλους.
Forza και καλή αρχή στην ομάδα μας απόψε!
